Bodemontsmetting

Voor grondgebonden teelten onder glas is een gezonde bodem, vrij van mogelijke plantpathogenen en plagen, van groot belang. Veel plantpathogenen, zoals Fusarium, Rhizoctonia, Verticillium of Pythium kunnen langere periodes in de grond overleven, bijvoorbeeld dankzij productie van overlevingsporen, zoals chlamydosporen van Fusarium of sclerotia van Rhizoctonia. Deze pathogenen kunnen grote schade aanrichten in de teelt. Daarom wordt in grondgebonden teelten grondontsmetting toegepast om pathogenen in de grond af te doden

Grondstomen
Op dit moment wordt verreweg het meest grondstomen toegepast. In dit proces wordt bij de teeltwisseling de grond gedurende enkele uren met hete stoom (>70°C) behandeld. Grondstomen is niet alleen effectief tegen schimmelpathogenen, maar ook tegen bacteriën, plantpathogene aaltjes, grondstadia van insecten en onkruiden. Stomen wordt ook af en toe gebruikt om organische groeimedia en steenwol te ontsmetten voor hergebruik. Grondstomen is echter een energie intensief proces en gebruikt veel aardgas. Daarom wordt gezocht naar duurzamere, energie zuinige alternatieven, zoals biologische grondontsmetting of grondbehandeling met microgolven.

Biologische grondontsmetting
Bij biologische grondontsmetting wordt, bij voorkeur eiwitrijke, organische stof toegevoegd aan de grond. Vervolgens wordt de grond nat gemaakt en afgedekt met folie. De grond onder het folie wordt zuurstofloos dankzij activiteit van micro-organismen. Bacteriën die in zuurstofloze omstandigheden kunnen overleven, produceren hier dan verschillende organische verbindingen (onder andere organische zuren) en gassen (onder andere waterstof sulfide en ammoniak). Deze stoffen doden vervolgens de pathogenen in de grond. Omdat het een biologisch proces betreft is er voor effectieve grondontsmetting meer tijd nodig dan bij grondstomen, soms langer dan twee weken. Biologische grondontsmetting is daardoor dus moeilijk inpasbaar in intensieve teelten onder glas, ondanks goede effectiviteit tegen pathogenen. Andere methoden van grondontsmetting, zoals gebruik van microgolven of ozon, worden momenteel getest op hun effectiviteit en haalbaarheid voor gebruik in het praktijk.