Fysische en mechanische maatregelen

Er zijn diverse fysische en mechanische mogelijkheden om de afweer van de plant tegen indringers en belagers te verhogen.

Licht
Licht is een fysische omgevingsfactor die niet alleen noodzakelijk is voor assimilatie, maar ook een belangrijke rol blijkt te vervullen in de toename van natuurlijke plant afweer. Belichting met UV-B (280-315 nm) kan de weerbaarheid van planten tegen ziekten en insectenvraat verhogen. Dit heeft al in meerdere gewassen tot minder schade geleidt. Zowel lichtkwaliteit (het spectrum) als kwantiteit (intensiteit) spelen hierbij een belangrijke rol. De indirecte werking van licht berust op het aanschakelen van hormonale routes maar ook op dat UV-straling de plant aanzet tot productie van specifieke verdedigingsstoffen, de zogeheten secundaire metabolieten. Echter, het is niet eenvoudig noch eenduidig of de werking van UV-B volledig berust op jasmonzuur of salicylzuur. Er blijkt ook een sterke interactie tussen rood/verrood-LED stuurlicht. Verschillende LED-combinaties kunnen de weerbaarheid tegen pathogenen verhogen (hoog rood:verrood) of juist verlagen (laag rood:verrood:blauw).

CO₂ & ozon
Ook de concentratie van CO₂ in de lucht en ozon kunnen het resistentieniveau in planten zowel verhogen als verlagen, afhankelijk van de concentratie. Veelal gaat dit (mede) gepaard met veranderingen in het profiel van secundaire plantenstoffen in de plant. Net als bij UV-B speelt ook de duur van blootstelling een belangrijke rol.

Verwonding
Verwonding is een goed bestudeerde mechanische maatregel die vergelijkbaar is met wanneer een belager de plant beschadigt bij zijn aanval. De mechanische verwonding genereert eerst lokaal een reactie en verspreidt zich vervolgens systemisch door de hele plant. Aaien of strijken van de plant, wat in feite een mildere vorm van verwonding is, kan ook een positief effect hebben op het resistentieniveau en dus de weerbaarheid van de plant.